Je zou misschien zeggen dat een papiersoort met een laag papiergewicht automatisch dunner is dan papier met een hoog papiergewicht. Maar we verklappen alvast: dat is niet altijd het geval. Hoe dit kan? Het heeft te maken met de opdikking van papier. Je leest er alles over in dit blogje!
Welke eigenschappen heeft papier?
Papier is er in allerlei soorten en maten. Naast de kleur, de uitstraling en het gevoel van het papier zijn er nog twee belangrijke keuzes te maken: de papierdikte en het papiergewicht. Deze laatstgenoemde hebben veel met elkaar te maken, maar toch zeggen ze afzonderlijk van elkaar nog niet alles. Sommige papiersoorten hebben namelijk eigenschappen die ze dikker maken dan het grammage doet vermoeden.
Wat is de opdikking van papier?
Hoe zit dit precies? Het heeft te maken met de term opdikking. Dit is de verhouding tussen de papierdikte en het papiergewicht. Papier met een hogere opdikking, oftewel opdikkend papier, heeft relatief meer lucht tussen de vezels. Het papier is hierdoor dikker dan niet-opdikkend papier van hetzelfde gewicht. Opdikkend papier kun je ook altijd een beetje indrukken; het heeft een hogere samendrukbaarheid. Om deze reden hoeft een papiersoort met een groter volume dus niet per se zwaarder te zijn.
Opdikking kan breed genomen op twee manieren ontstaan. Ten eerste zit het ontstaan in de oorsprong van het soort hout waar het papier van wordt gemaakt. Verschillende houtsoorten hebben namelijk verschillende vezelsamenstellingen, en daarom is bij elke soort de opdikking van nature een beetje anders. Daarnaast kan papier met behulp van trucjes luchtiger worden gemaakt. Wanneer papier nog in pulp-toestand is, kan het bijvoorbeeld extra worden opgeklopt. Door de extra lucht die in de papiermassa komt, ontstaat er meer volume. Ook worden er wel eens hulpstoffen toegevoegd aan het papier, voor een vergelijkbaar effect.
Hoe bereken je de opdikking?
Voor de papier-nerds onder ons is hier de formule voor opdikking:
- Papierdikte: de absolute dikte in micrometers (μm)
- Gramgewicht of grammage: in grams (gr/m2)
- Opdikking (Engels: bulk): de papierdikte gedeeld door het gramgewicht. Uitgedrukt in cm3/g.
Een voorbeeld: ons Sulfaatkarton enkelzijdig gestreken heeft een dikte van 465 micrometer en een gewicht van 350 grams (gr/m2). Deze papiersoort heeft dus een opdikking van (465/350=) 1,3.
Ter vergelijking: ons synthetische Synaps papier heeft een dikte van 250 micrometer, een gewicht van 300 grams (gr/m2) en daarmee een opdikking van 0,8. Dit ligt dus een stuk lager.
Wanneer kies je een opdikkende papiersoort?
Vooral bij ansichtkaarten is het slim om voor opdikkend papier te gaan. Dit heeft te maken met het opsturen van zo’n kaartje. Een ansichtkaart met een lager gewicht verzend je immers goedkoper dan een zwaar kaartje. Om onder die 20 gram te blijven, maar toch een papiersoort met body te krijgen, is opdikkend papier perfect. Dit is ook nog eens duurzamer, omdat er minder grondstof nodig is voor een zelfde, stevige touch.
Daarnaast kan het bij het maken van een boek of magazine kan handig zijn om papier met een hogere opdikking te kiezen. Bijvoorbeeld als je een lekker dik magazine wil drukken, zonder het extra gewicht dat ‘normaal’ papier met zich meebrengt.
En wanneer liever geen opdikking?
Toch is opdikkend papier in sommige gevallen wat minder praktisch. Als je een boek wil drukken met erg veel pagina’s, maar je toch een compact en handzaam formaat wilt behouden, dan is het een slim plan om voor papier met weinig opdikking te kiezen.
Welke papiersoorten zijn opdikkend?
Ben je geïnteresseerd in papiersoorten met opdikking? Onder andere onze papiersoorten BioPuur (gemiddelde opdikking: 1,2); HVO Offset (gemiddeld: 1,1) en Sulfaatkarton (gemiddeld: 1,3) hebben een relatief hoge opdikking. Deze zijn dus ideaal als je lichter drukwerk wil, zonder per se een dunne papiersoort te hoeven nemen.
Wat is het gewicht van mijn drukwerk?
Ben je benieuwd naar het gewicht van jouw gekozen drukwerk? Bereken dan het gewicht van 1 exemplaar of meerdere exemplaren in onze papiergewicht calculator aan de hand van het formaat en papiergewicht. Handig!
Twijfel je nog over je papierkeuze?
Maak je niet dik en neem contact met ons op!
Over de auteur
Vera Willems
Vera werkt als marketeer bij PeterPrint. Met haar voorliefde voor design en papier is werken bij PeterPrint een schot in de roos. Inmiddels maakt ze al zo'n vier jaar inspirerende drukwerkcontent, van blogs tot social media. Haar favoriete papiersoort is VoorBIJ papier: uniek en duurzaam.
Meer over Vera
